Din mi, Bilim mi?

Bu site dogmalara dayalı bir site olmadığından ve biz fikir hürriyetini savunduğumuz için, bize uyan veya uymayan her türlü görüşe açık olmalıyız. Bize uymayan görüşlere kapalı olmamalı, sadece yanlış bulduğumuz yönler varsa eleştirmeli, çürütmeye çabalamalıyız. İlerleme de böyle olur zaten.

Yazı için teşekkür ederim Mehmet Ali Bey. Bize, din ve bilim felsefesi üzerine, hatta yazıdan sezilen diyalektik materyalizm tandansıyla varlık felsefesine ( ve bunların yan konularına) giriş yolu açtınız.

Yazınızın belli bir kısmına katılmakla birlikte, ekseriyetine katılmadığımı bildirmek durumundayım. Zira bence siz de, ''Marksizmi'' bir din olarak benimsemişsiniz. Dinlerin ideoloji oluşturmada önemli bir etken olduğu doğrudur. Ancak ideolojiler de Schumpeter'in değindiği gibi, din haline kolaylıkla gelebilirler, ki benim pek çok Marksistte gözlemlediğim olumsuz bir özelliktir bu.

Aslında din ile bilimin ortak bir çatışma alanlarının olduğunu teorik olarak söyleyemeyiz bence, çünkü dini bilgi ve bilimsel bilgi tamamiyle farklıdır. Ancak buna mukabil bilim, sezgisel bir bilgi türü olan dini bilgiyle ortak bir özellik gösterir, o da ''varsayımlar'' hususudur. Bildiğiniz üzere, varsayımlar, bilimsel metodolojinin temelini oluştururlar.

Ben, naçizane yazınızda gördüğüm çelişkilerinize değinip, yazımı sonuca bağlayacağım.

1)Teori ise bilindiği gibi, kavram ve kategorilerle yapılır:

Bu yanlıştır. Çünkü teori sadece kavram ve kategorilerle yapılmaz. Bu bilimi soyut bir hale getirir. Bilimin en önemli noktalarından birisi, ''bulgu''lardır. Örneğin İktisat Bilimi'ndeki yöntem şu şekildedir
- gerçekleri toplama,
- teori oluşturma ve test etme,
- iktisat politikaları oluşturma

2)Bilim dili, içinde geliştiği toplumsal, siyasal ve ekonomik yapının kavramsal çerçevesi ve birikimiyle kurulur:

Bu da yanlıştır. Bilim dili, içinde bulunduğu toplumun koşullarıyla değil, ''gerçeği arama'' çabasıyla şekillenir ve bu sebeple de evrensel bilgidir. Bu dediğiniz, kısmi olarak sosyal bilimler çerçevesinde geçerli olabilir ancak tüm bilimi kapsamaz, mutlak değil nispi olarak değerlendirilme yapılmalıdır bu hususta.

3)Burada şunu demek istiyoruz; bilimsel teorilerin bazı kavramlar oluşturup kullanabilmesi, toplumun zihinsel, düşünsel ve ideolojik düzeyinin o kavramların ortaya çıkmasına elveren bir olgunluğa ulaşmış olmasını gerektirir:

Bu da bir diğer çelişkili noktadır. Çünkü bu tezin, bilimsel bir yanı yoktur. Bilimi dine karşı öven bir yazıda böyle bir cümle geçmesi bana göre çelişkidir. Bilimsel teorilerin kavramlar oluşturup kullanabilmesi, toplumun zihinsel, düşünsel ve ideolojik düzeyinin yeterli olgunluğa ulaşabilmesiyle kanıtlanmış bir kanun var mıdır? Var diyorsanız Galileo'nun çektiklerini nasıl açıklayacaksınız? Unutmayalım ki, bilhassa Erken Aydınlanma Dönemi'nde bilimsel bulgular pek çok toplumsal normla çatışma halindeydi.

4)Bugün İslamiyetin geçerli olduğu toplumların en önemli handikabı budur. İslâm’ın düşünce sistematiği, insanların zihinlerini dumura uğratmış, soru sordurmaz, sorgulatmaz ve yargılatmaz hale getirmiştir:

Bu da İslam'ı yanlış bir biçimde genellemektir. İslam Felsefesi'nde temel olarak üç dönemden bahsedilebilir. Muteezile, Eşariye ve Selefiye. Muteezile dönemi, İslam aleminin en parlak çağını yaşadığı dönemdir ve İslam alemi çok ileri bir düzeydeyken (11.yy-14.yy) Avrupa da en karanlık dönemini yaşamaktaydı; daha sonraları aklı reddeden daha katı yorumlama prensiplerinin kabülü (Eşariye ve Selefiye) ile bilimsel ilerlemeler yavaşlamaya başlamış ve toplumun genelinde de kadercilik hakimiyet kurmaya başlamıştır.

5)Dinci ve muhafazakâr kesimler için acı ama gerçek olan şey, insanlık tarihinde dinler artık miadını doldurmuş olmasıdır:

Bu tezin kendisi de bilimsel değildir. Neye dayandırılarak söylenmiştir? Buna yönelik bir bilimsel çalışma yapılmış mıdır? Muhakkak pek çok gözleme ve bilgiye dayandırıla da bilir ancak; aksi görüş te pek çok gözlem ve bilgiye dayandırılabilir. Bu, göz ardı edilmemesi gereken bir gerçektir.

Özetlersek, bence sizin din adı altında eleştirdiğiniz şey, skolastik düşüncedir ancak skolastik düşüncenin kritisizminden elde ettiğiniz çıkarımları, din adı altında genellemeniz bana göre bir yanlışlıktır. 20. yy'da, Max Planck'ın Quantum Teorisi ve ardından Einstein'ın Rölativite Kuramı gereği, aslında bu bahsettiğiniz katı bilimsel anlayış büyük sarsıntı geçirmiştir denilebilir ve bilim ile din gerçekten, -19. yy aksine- birbirlerine yakınlaşmaya başlamışlardır.

Post-modernizmle birlikte de dinsellik, tüm dünyada yükselişe geçmiştir. Ayrıca din konusu 19. yy sosyalistlerinin de aralarında, bilhassa İngiltere'de büyük bir tartışma konusu olmuştur.

Ben dinin kendisine karşı değilim, hatta sosyal hayat için gerekli olduğunu düşünmekteyim. Fakat skolastik düşüncenin tamamiyle karşısındayım.

Saygılarımla

Dini bu şekilde yanlış yorumlayanların,din herşeye karşıymış gibi gösterenlerin din istismarlarından hiç bir farkı yoktur.Kuran'da bilime karşı olan tek bir ayet gösterebilir misiniz? Ya da peygamberlerin bir davranışını,sözünü örnek verebilir misiniz? Evrim teorisine yapılan suçlamaları yobazlık olarak nitelendirmişsiniz ama çürütülen bir saçmalığın arkanızda durmanız sizin yaptığınızın yobazlık ve gericilik olduğunu açıkça gösteriyor.Gerçi ben her zaman şunu söylerim insan neye inanmak istiyorsa ona inanır,atasını ister maymun kabul eder ben tesadüfen olmuşum der ister Allah'a tapar ister ağaca tapar umrumda değil.Ama tek gerçek olan Kuran'ı böyle fikirleri uğruna kötüleyen insanlara tahammülüm yoktur.İnanmayabilirsiniz ama bu size Kuran'ı ve İslam dinini kötüleme,bilimle mukayese etme hakkı vermiyor.İzzet Bey'in dediği gibi meydan sizin buyrun...

Hakan Bey

İkinci olarak İzzet Bey de, siz de biraz sert çıkışmışsınız. Bu kadar gerginliğe gerek yok. Siz de böyle yıkıcı eleşitiri yapacağınıza, daha sakin bir üslupla Mehmet Ali Bey'in yazısına karşı, onun tezini çürütecek bir yazı hazırlayabilirsiniz değil mi?

Bu şekilde saldırgan bir üslup karşısında, bilin ki pek çok kişi Mehmet Ali Bey'in yanında yer alır.

Memlekette fikir ve vicdan hürriyeti vardır. Kimse kimseye ''nasıl böyle bir şey yazarsın'' deme hakkına sahip değildir.

Ben de Mehmet Ali Bey'e katılmıyorum ancak, onun fikrini serbest şekilde beyan edebilmesini sağlamak, benim görevimdir.

Sonra ''Evrim teorisine yapılan suçlamaları yobazlık olarak nitelendirmişsiniz ama çürütülen bir saçmalığın arkanızda durmanız sizin yaptığınızın yobazlık ve gericilik olduğunu açıkça gösteriyor'' demişsiniz ancak, Evrim teorisinin çürütüldüğüne dair bir şey yoktur.

Bakın BİLİMSELLİK gerçekten önemli bir mevhumdur. İddianızın bilimsel olması için, ortaya bununla ilgili yapılmış bir müspet çalışma varsa, ortaya koyarsınız. Eğer bir konu hakkında gerçekten bilginiz varsa konuşursunuz.

Yoksa siz de yuvarlamışsınız.

NOT: MEhmet Ali Bey, yazınıza katılmadım ancak sonuna kadar fikir hürriyeti hakkınızı savunurum. Zamanında da Marksistler beni çok engellediler, bu sebeple neler hissettiğinizi anlayabiliyorum. Rica ederim tepkiler sizi kırmasın, üzmesin, yıldırmasın. Siz gene yazılarınızı yazın. Ciddiye alınacak tepkiler vardır, onları ciddiye alın. Ciddiye alınmayacak tepkiler vardır, onları da okuyun geçin.

Saygılarımla

*Dini bu şekilde yanlış yorumlayanların,din herşeye karşıymış gibi gösterenlerin din istismarlarından hiç bir farkı yoktur

*sizin yaptığınızın yobazlık ve gericilik olduğunu açıkça gösteriyor.

*Ama tek gerçek olan Kuran'ı böyle fikirleri uğruna kötüleyen insanlara tahammülüm yoktur.

Bu cümleler, fikir hürriyetini kullanmaktan çok, fikir hürriyetini ifayı engellemeye yönelik bir girişime benzemektedir. Eğer sizin ''saygı'' anlayışınız buysa, umarım herhangi bir saygısız cevabınıza maruz kalmayız.

Evrim teorisiyle ilgili yazınızı da, hem müslüman hem de evrime inanan birisi olarak merakla bekliyorum.

Saygılarımla

Kuran'ı bilimsel bir kitap olarak kabul ediyorsanız, zaten baştan teziniz çürük olacaktır. Kuran bilim kitabı değil, din kitabıdır. Bilimsel bilgiye değil, dogmatik bilgiye dayanır.

Dini kitaplarda geçen şeylerin gerçek olduğunu, bilimin kanıtlaması ayrı bir şeydir, lakin hiç bir dini kitap, bir bilimsel araştırmada (hele ki doğa bilimleriyle ilgili) referans olarak kabul edilemez.

Ufak bir örnek. Bilimsel bilgi yanlışlanabilir olmalıdır. Şu anda Karl Popper'in bilim felsefesine ilişkin bu bilimi etkinlik olarak gören anlayışının, bilimsel metodolojide genel kabul gördüğünü söylemek lazımdır.

Lakin dini kitaplarda sözü geçen hiç bir bilgi yanlışlanabilir değildir. Tanrı vardır, ya da yoktur bilgisi dogmatik bir bilgidir, yanlışlanamaz. Bu açıdan da bilimsel değildir. Bu sebeple de yazacağınız yazı, eğer dini kitapları referans alacaksanız, bilimsellik arz etmeyecektir.

Sizin Kuran'ı bilimsel kitap olarak kabul etmeniz bir şey değiştirmez. Bu tıpkı, Futbol topunun, karpuz olduğunu iddia etmeye benzer. Siz öyle kabul edersiniz ama, kimse size inanmaz.

Saygılarımla