Rum Siyasileri Tanımak (2/9)

Makarios’un talimatıyla, 1968 yılında Türklerle görüşmeler yapmak için Türk Yönetimi Cemaat Meclisi Başkanı Rauf. R. Denktaş ile Rum Cemaat meclisi Başkanı olarak masaya oturan Glafkos Klerides, darbeden hemen sonra Makarios adaya dönenen kadar “Vekil Cumhurbaşkanı” görevini yaptı. 

Klerides’e göre Enosis olasılığı 15 Kasım 1967 Geçitkale olaylarından sonra gittikçe zayıflamaya başlamış ve 20 Temmuz 1974 "Mutlu Barış Harekatı" ile de tarihe karışmıştı. Bu nedenle de Mutlu Barış Harekatı'ndan sonraki görüşü, adaya çözümün ancak “coğrafi bölünmeye dayalı federasyon” ile gelebileceği şeklinde değişti. 

Makarios’un dönüşünden sonra bu düşüncesinden dolayı Makarios ile yolları ayrıldı. Klerides, 15 Temmuz 1974 tarihinde Yunanistan'daki Albaylar cuntasının desteği ve talimatı ile darbe yapan ve darbeyi organize eden EOKA B’ciler ile 1955-59 yılları arasında Enosis için kan dökmekten çekinmeyen EOKA’cıların,  darbeden ve bu nedenle de Türkiye'nin askeri müdahalesinden sorumlu tutularak Rum toplumunun belli bir kısmı tarafından dışlanmalarını fırsat bildi ve bu kişileri yanına alarak 1976 yılında adını "Demokratik Seferberlik Partisi" olarak koyduğu DISY’i kurdu. O yıllarda EOKA kökenlilerin gidebilecekleri başka bir yer de olmadığından hepsi Klerides’in şemsiyesi altında toplandılar. 

DISY adlı bu siyasi partinin kurucuları ve ilk yöneticileri eski EOKA'cılar ile darbeyi gerçekleştiren EOKA B'ciler oldu. Bu nedenle de kuruluşunda "Yunan Milliyetçiliği"ne canı gönülden bağlı Kıbrıslı Rumların parti yönetiminde çoğunlukla yer aldığı sağcı bir parti oldu DISY.

DISY’nin Kıbrıs Rum politik yapılanma yelpazesindeki yeri “Enosis Taraftarı Helen Milliyetçisi”dir.

22 Mayıs 2011 tarihinde yapılan Kıbrıs Rum Temsilciler Meclisi seçimlerinde Cumhurbaşkanlığı AKEL'in elinde olmasına ve DISY ikinci parti olarak seçime girmesine rağmen, yüzde 34.28 oy alarak seçimi birinci parti olarak göğüsledi ve 56 sandalyelik mecliste 20 sandalye sahibi oldu.

17 Şubat 2013 tarihinde yapılan Kıbrıs Rum Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de ilk turda, kullanılan oyların yüzde 45.46'sını, 24 Şubat 2013 tarihinde yapılan ikinci turda da,  Kıbrıs Rum siyasi partiler yelpazesinde hepsi de sağcı siyasi partiler olan DIKO, EVROKO ve Ekologlar Partilerinin tam desteğini alarak kullanılan oyların yüzde 57.48'ini alan DISY adayı Nikos Anastasiades seçimi kazandı.

DISY halen Rum Temsilciler Meclisinde 9 sandalye sahibi DIKO ile koalisyon yapmaktadır ve 29 sandalye ile Mecliste çoğunluğu elinde tutmaktadır. Rum Temsilciler Meclisi Başkanı ise Milliyetçi Sosyalist olan KS-EDEK'in Genel Başkanı Omiriu olup, DISY-DIKO koalisyonuna dışarıdan tam destek vermektedir.

Kıbrıs Rum tarafındaki "Siyasi Yapılanmayı" ve Kıbrıslı Rumların Kıbrıs konusuna bakışını anlatan bu yazı dizisi devam edecek.

Prof. Dr. Ata Atun

ata.atun@politikadergisi.com