KKTC'nin Mevduatları Nerede

2002, 2003 ve 2004 Annan Planı yıllarında Kıbrıslı Türklerin üzerinde oynanan oyunlar gene tezgaha kondu.

Piyasaya çirkin insanlar çıktı ve gene aynı yöntemler uygulamaya konmaya çalışılıyor.

Annan Planı döneminde anavatan Türkiye ile bağlarımızın zayıflatılması veya koparılması için elden gelen yapılmıştı.

Türkiye düşmanlığını yaymak için her yol denenmişti.

Gene aynı kıpırtılar başladı.

Geçmişte bu işe ön ayak olan kişilerin bazıları gerilerde kaldı ama yerlerini aynı gommadan (grup veya parti) yeni yüzler aldı.

Aynı türdeki faaliyetler bu sefer biraz daha farklı yöntemlerle aynı doğrultuda, gene piyasaya sürülme yolunda.

Son zamanlarda Türkiye karşıtı hareket ve eylemlere, bankacılık sektörü de dahil edilmeye çalışılıyor.

Özellikle Türkiye merkezli bankaların Kıbrıs’ta açtıkları şubelere karşı acımasızca davranılıyor ve hiçbir rakam veya veri ortaya konmadan kafadan atma fikirler, fısıltı gazetesi kanalı ile yayılmaya çalışılıyor.

Çok çirkin bir yöntem bu.

Maliye Bakanımız Sayın Tatar etti edemedi bir açıklama yapmak zorunda kaldı ve  bir gazetede yayımlanan KKTC vatandaşlarının Türkiye bankalarında 2 milyar TL mevduatı olduğuna ilişkin haberin doğru olmadığını, ülkedeki mevduatın 6 milyar TL olduğunu ve vatandaşın da parasını ülkedeki bankalarda tuttuğunu dile getirdi.

Geçenlerde adamızda şubeleri bulunan Türkiye’nin saygın bir bankasının Antalya’da bir üst düzey toplantısı yapıldı.

Banka Yönetiminin iznini almadığım için banka ismini açıklamamın doğru olmadığı inancındayım.

Bankanın kendi içindeki gelişmelerin tartışıldığı olağan bir toplantıydı bu. Bir tanıdığım kanalı ile üst düzey bir yöneticiden KKTC ile ilgili bilgiler rica ettim. Bankanın ana prensiplerine aykırı olmayan ve genel kapsamda, gizlilik kuralını ihlal etmeyen bilgilerdi bunlar.

Bu ana başlıklar halindeki bilgiler, bana genel çerçeveyi görebilmeme ve mevduatların nerede olduğuna dair bilgi sahibi olmama yetti arttı bile.

Söz konusu Türkiye merkezli bu bankanın yaklaşık 850 şubesi var. KKTC’dekiler de bunlardan biri konumunda. Personel sayısı ise 17 bin. Neredeyse KKTC’deki memur sayısına eşit.

Türkiye’de il sayısı 81.

En fazla ilçesi ve nüfusu olan İstanbul. 41 ilçesi ve 12,915,158 nüfusu bulunmakta.

En az olan da Bayburt. 2 ilçesi ve 74,710 nüfusu bulunuyor.

En varlıklı yer ve en çok paranın piyasada sirküle ettiği yer olarak İstanbul’u ele alırsak, ortalama her 50 bin kişiye bir şube düşmekte, köyler hariç.

KKTC’nin nüfusunu da 280 bin olarak kabul edersek, her 70 bin kişiye bir şubesi düşmektedir bu bankanın.

Ama konu iş hacmine ve sıralamaya gelince, bütün bu bilgiler alt üst olmakta.

KKTC’deki şubeler, mevcut 850 şube arasında iş hacmine göre çok üst sıralarda.

Banka şubelerinin bulundukları ilde verdikleri kredilere göre KKTC şubeleri;

Oto kredisinde 2. sırada,

Konut kredisinde 134. sırada,

Tüketici kredisinde 4. sırada,

Ve para hacmi olarak 30. sırada.

Ben bu tablodan ve bu verilerden farklı bir değerlendirme çıkarıyorum.

Bu verilere göre, KKTC’den toplanan mevduat Türkiye’ye gitmiyor. Tam tersine söz konusu bankanın Türkiye’den topladığı mevduat ile yurt dışından bulduğu ucuz kredinin dikkate değer bir kısmı KKTC’ye aktarılıyor ve KKTC insanına ve KKTC’li şirketler kredi olarak veriliyor.

KKTC’nin içinde bulunduğu özel siyasi konumdan dolayı bazı operasyonel sıkıntılar ve engeller mevcut. Bunlar da olmasa, KKTC şubelerinin kredi miktarında ve elleçlenen para hacminde en üst sıralara yerleşeceği kesin.

Kim mevduatlar Türkiye’ye gidiyor diyorsa, bilin ki kafadan atıyor. Rakamlar, sessizce kendi başlarına konuşuyorlar. Tabii araştırana ve anlayana. Gerisi eskilerin deyimi ile “Laf-ı Güzaf”.   

Prof. Dr. Ata ATUN

ata.atun@politikadergisi.com