"İsmet Paşa Solculuğu ..."

Bu sözü ilk kez Kemal Tahir'den okudum. "Koca kurt" Kemal Tahir, "İsmet Paşa solcuğu" diyerek neyi ya da kimleri kastediyordu? Bunu da Niyazi Berkes'in hatıralarından ("Unutulan Yıllar") öğrendim.

Elbet o dönemin adı solcuya çıkmış kişilerini... Sözgelişi Hasan Ali Yücel'i (Can Yücel'in babasıdır.), İsmail Hakkı Tonguç'u, Nurullah Ataç'ı, sonraları bizim "Antik Yunancılar" Halikarnas Balıkçısı'nı, Azra Erhat'ı vs...

Neydi peki bu "İsmet Paşa  solcularının" özellikleri :

1. İsmet Paşa'nın, önce "Lozan kahramanlığı", sonra ülkeyi İkinci Savaş'a sokmadığı için büyük siyasetçi olduğu, "Tek Şef" / "Ölünceye kadar lider" liğin ancak ona yakışacağını savunmak...

2. Mustafa Kemal'i artık "ATATÜRK"; Kemalizm'i "ATATÜRKÇÜLÜK"; "muaasır medeniyet seviyesi" de "BATICILIK" yapmak...

3. Kemalizmin bir "ulusal demokratik devrim" olduğunu, özünde de "ANTİ-EMPERYALİZM" yattığını unutturmak...

4. Kemalizmin "laiklik" anlayışını "jakoben bir laiklik anlayışına" çevirip camisinde namazını kılan, evinde orucunu tutan "mütedeyyin dindarlara" bile neredeyse katlanamamak...

5. Ülke kankınmasının ekonomiyle değil de, eğitimle olacağına inanmak...

6. Bu amaçla, İnönü'nün ne sosyoloji bilimine ne de Marksizm'e sığabilen "köy enstitüsü" projesine "solcu" süsü vermek...

7. Türk Dil Kurumu'nu o "araştırıcı" niteliğinden çıkarıp sözde "öztürkçe" sözcük üreticisi konumuna getirmek...

8. Osmanlı ve halk kültürünü yok sayıp onun yerine Yunan-Latin kültürüne bağlanmak...

..........

Hemen aklıma geliveren bu "İsmet Paşa solcuğu" özelliklerini bugün dahi kendisini "solcu" sanan bazı "zevat"ta görmez miyiz? Yine bugün bile medyamız CHP'yi "solcu bir parti" saymaz mı?

Tüm bunlar, kafasında "bin tilki dolanan; ama kuyrukları birbirine değmeyen" İsmet Paşa marifetleridir...

İsmet Paşa, Sovyetlere karşı hoş görünmek adına bu kendi yetiştirdiği sözde solculara destek vermiş, bir yandan da bu hareketiyle Batıyı tedirgin etmeye çalışmıştır. Savaş sonrası, Sovyet korkusunu bahane ederek iyice Batı'ya yanaşınca ilk harcadıkları da bu İnönü solcuları olmuştur... (Özellikle Yücel ve Tonguç)

Bugün nerede "Biz Atatürkçüyüz" / "Laikiz laik kalacağız" / "Cumhuriyet kadınlarıyız" vs. gibi sloganlar duysam aklıma hep bu "İsmet Paşa solculuğu" gelir...

Çünkü bu zevatın ağzından ben bir kere bile  "kahrolsun emperyalizm" sloganını duymamışımdır... Nasıl duyayım, Kemalizm diye "Atatürkçülük" öğrenmişlerdir ya...

Var mıdır Atatürkçülükte anti-emperyalizm?

Ne dersin ey okur?

Ufuk Kesici / Antalya

ufuk.kesici@politikadergisi.com [2]