Sosyalizm'e Giden Yolda Moncado Kışlası Baskını

Karayipler’ in kuzeyinde yer alan ve takımadalar ülkesi olan Küba, Amerika’nın keşfinden sonra Eski Dünya tarafından tanınmaya başlanmıştır. İspanya, Portekiz, İngiltere, Fransa ve ABD tarafından sömürülen, işgale uğrayan Küba’nın tarihinde yurtsever Küba halkının Jose Marti, Antonia Maceo gibi önderleriyle verdikleri bağımsızlık savaşları önemli bir yere sahiptir.

Fidel Castro ve Che’ nin 1 Ocak  1959’ da zafere ulaştırdıkları devrim Küba’nın tarihsel süreci içinde olgunlaşan bir olgudur.

Küba halkının vermiş olduğu bağımsızlık savaşlarını bütünlüklü bir biçimde ele almak yazının sınırları dışındadır. O yüzden, Küba Devrimi’ne, Sosyalizm’e giden yolda önemli bir uğrak noktası olan 26 Temmuz 1953’te Moncado ve Bayoma Kışlaları’na yapılan baskınlardan söz etme muradıyla yazıya devam ediyorum.

Küba halkının Ulusal İsyan Günü olarak kutladıkları bu tarihsel günü anlamlandırmak için Batista’nın askeri darbe yaparak hükümeti ele geçirmesi ve Küba halkına yaptıklarına değinmekte fayda var.  

Batista’yı önceleyen dönemdeki Küba hükümeti ABD’nin takımada’daki çıkarlarına tam boy uyumlu davranmıyordu. – Kore Savaşı’na Küba askerlerini gönderememe, antikomünist ve emek düşmanı politikaları hayata geçirememe gibi –  Küba Hükümeti’nin ABD ile uyuşmazlıklarını gösteren örnekleri detaylandırmak mümkün fakat birkaç örnekle konuyu kapatıyorum.

26 Temmuz’ dan dan bir sene önce 1952 yılında Küba’da seçimler yapılacaktır. ABD, seçimlerde kendisine uysal bir biçimde hizmet edebilecek olan Batista’ya destek verme kararı alır. Ancak seçimleri kazanma şansının olmadığını tespit eden Batista, 10 Mart 1952 günü gerçekleştirdiği askeri darbe ile hükümeti ele geçirir.

Batista, Küba halkına yaşatacağı terör ve vahşet dolu günlerin kapısını aralamıştır. Anayasayı ilga, siyasi partileri fesh eden, basın-yayın ve sivil toplum örgütlerini baskı altına alan, komünizmle mücadele bahanesi ile sendikal alana saldıran, emek düşmanlığını ve hayat pahallığını arttıran, ilerici ve aydın güçleri hapishanelere yollayan Batista dış politika alanında da gerici ve militarist bir çizgide yürümektedir. Batista, ABD’nin uysal bir hizmetçisi olduğunu göstermiştir.

Batista’ya karşı muhalif hareketler oluşmaya başladığı dönemde Fidel Castro, Batista’nın hükümette kalmak için her yola başvuracağı, kriminal tavırlar sergileyeceği, ülkedeki burjuva muhalefetin mücadelede ileri sıçramalara yol açamayacağı, yasal ve barışçı yolların kapanacağı çözümlemesini yapar.

Birkaç ay boyunca durum değerlendirmesi yapan Castro ve arkadaşları mücadelenin mevcut güç ve yöntemlerle bir yere varamayacağını fark ederek, Batista’nın işbirlikçi cunta rejimine karşı devrimci bir hareket örgütlemeye karar verirler. Fidel’ in oluşturduğu mücadele taktiğinde ilk plana silahlı halk ayaklanması yerleştirilir, eylemin planlanması gizlilik içinde yürütülür. Plana göre adadaki bağımsızlık savaşlarına sahne olan Oriente Eyaletinde bulunan ve ülkenin ikinci büyük garnizonu olan Moncado’ya 26 Temmuz’da baskın düzenlenerek işbirlikçi ve cuntacı hükümete son verilecektir.

26 Temmuz 1953 günü  “Patria o Muerte!” (Ya Vatan Ya Ölüm!) parolasını betimleyen kızıl-siyah bayraklarla 135 kişi teçhizata el koymak, radyodan halkçı bir yurtsever’in son konuşmasını okumak ve genel grev çağrısı yapmak için Moncado ve Bayoma kışlalarına saldırıya geçerler.  Baskın pek çok eylemcinin ölümü ve tutuklanmasına neden olan bir yenilgiyle sonuçlanır, Castro mücadelesinde devam etme kararlığında hareket etmeye devam etmiş olsa da yakalanır ve tutuklanır.

İki yıl sonra yoğun baskılar üzerine diktatör Batista Moncado baskıncılarını serbest bırakır. Castro kardeşler Meksika'ya sürgün edilir. Burada Arjantinli doktor Ernesto "Che" Guevara ile tanışılır. Meksika’da eğitilen grup Fidel önderliğinde Kasım 1956’’da Granma yatına binerek Küba’ya doğru yol alır…

Faik ERYAŞAR

iletisim@politikadergisi.com