Kutlu Doğum Haftası Nereden Çıktı ?

Hz. Muhammed, miladi takvime göre 20 Nisan 571 günü doğmuştur. Yani İsa'dan sonra 6. yy da...

Hz. Muhammed ne yaşarken ne de öldükten sonra (ölümü : 8 Haziran 632) ne "Dört Halife" döneminde mevlid kutlanmamıştır. 10. yy a kadar İslam'da bir "Mevlid" geleneği yoktur...

Mevlid'in ilk defa kutlanması 10.yy da Mısır'da kurulan Şii Fatimi devletinde görülmüş, sonra Eyyubiler ve Memlükler dönemlerinde de bu kutlama gerçekleşmiştir.

Osmanlı da Mevlid ilk kez 1588 yılında III. Murat zamanında  resmi olarak kutlanmıştır.

Osmanlıda da Cumhuriyet'te de Mevlid kutlamaları Süleyman Çelebi'nin 15.yy da yazdığı "Vesîletü'n Necat" (Kurtuluş Vesilesi) adlı eserinin -bilenen adıylayla Mevlid'in- okunması şeklindedir.

(Bu arada bizde ilk Mevlid yazarı bilinenin aksine Süleyman Çelebi değil; ondan bir yüzyıl önce yaşamış Kadı Darir (Kör Kadı) dır.)

Bilinenin aksine Süleyman Çelebi'nin "Mevlid" i bir Tanrı kelamı değil, bildiğimiz şiirdir. Bu şiiri bir Orhan Veli şiirinden ayıran içinde kutsal isimlerin geçmesidir.

Mevlid kutlamaları rumi takvime göre yapıldığından her yıl 10 /11 gün geriye giderek yapılmaktaydı. (Tıpkı Ramazan ayları ve bayramları gibi) Sözgelişi bu sene (2013) Mevlid gecesi 23 Ocak Çarşamba gününe denk gelmiştir. 2014 Mevlid gecesi de 13 Ocak / 14 Ocak günlerine denk gelecek demektir... (Bu sene ramazan geçen seneye göre 10 gün geriye atacağından iyice sıcaklara denk gelecektir. Şimdiden konuşulmaya başlanmıştır...)

Halk arasında, camilerde, kutlanan bu Mevlid törenleri 1989 yılına dek hep 10/11 gün geriye atarak süregelmiştir...

Ama nedense 1989 yılında bildiğim kadarıyla bir islami cemiyet tarafından ortaya atılan "Hz. Muhammed'in doğum gününün miladi takvime göre de kutlanması ve 20 Nisan / 27 Nisan haftasının her yıl Kutlu Doğum Haftası yapılması" fikri dinayet işleri başkanlığınca da uygun görülünce; 1989 yılından bugüne İslam Peygamberinin doğum günü yılda iki kez kutlanmaya başlanmıştır.

Biri, rumi takvime göre "Mevlid kandillerinde" biri de miladi takvime göre 20 -27 Nisan Kutlu Doğum Haftası günlerinde...

Bir sakıncası var mıdır? Kesinlikle yoktur... Zaten Türk halkı hemen her an paygamberinin adını anmaktadır, "Kelime-i şahadet" le. (Gerçi bazı İslamcı cemiyetler, "kültür kardeşliği" bahanesiyle Kelime-i şahadet'ten "Muhammed Allah'ın elçisidir" lafını Hıristiyan kardeşlerimize ayıp olmasın diye çıkarmışlardır da...)

Ama, bana bu "kutlu doğum haftsası" kutlamaları nedense Hıristiyan NOEL'ine özenme gibi geliyor. Onların (Batılıların) da Hz. İsa'nın doğum günü olan 25 Aralık'tan ülkelere göre değişen Noel kutlamaları var ya, (Vatikan 1 Ocak yılbaşını kutlamalarını Noel'e dahil eder... ) bizim islamcılar da sanırım buna özeniyorlar biraz... Ya da bana öyle geliyor.

Ben İnönü Atatürkçüsü olmayıp Kemalist olduğumdan, İnönü Atatürkçülerinin "Kutlu Doğum Haftası 23 Nisan Hakimiyet-i Milliye bayramını gölgelemek için uyduruldu" türü eleştirilerine gülüp geçerim.

Nedeni basittir, halkımın "kutlu doğum haftasıyla" ilgisi bile yoktur. Bu haftayla ilgilenen İslami cemiyetlerdir... Halkım, 23 Nisanlarda okullara gidip çocuğunun töreniyle ilgilenir. Kutlu doğum haftası onun umurunda değildir...

1989'dan beri gördüğüm bu...

Ufuk KESİCİ

ufuk.kesici@politikadergisi.com [2]